Tymczasowe aresztowanie z założenia ma pomóc w przeprowadzeniu prawidłowego toku śledztwa karnego. Zazwyczaj myślimy, że taka sytuacja zdarza się tylko przestępcom, co do których istnieje obawa mataczenia czy próba ucieczki, ale rzeczywistość pokazuje, że może to przytrafić się każdemu. Jakie prawa ma osoba tymczasowo aresztowana? Co może, czego nie? W jaki sposób może pomóc nam adwokat?
- Czym jest tymczasowe aresztowanie?
- Jakie prawa ma tymczasowo aresztowany?
- Czego nie może tymczasowo aresztowany?
- Ile trwa tymczasowy areszt?
Czym jest tymczasowe aresztowanie?
Tymczasowe aresztowanie nie jest standardem przy każdym areszcie. Dokonuje się do jedynie w celu zabezpieczenia prawidłowego postępowania toku śledztwa i tylko wobec osób, co do których istnieje zagrożenie, że dojdzie do popełnienia ciężkiego przestępstwa lub osoba ta będzie chciała uciec, ukryć się lub dokonać matactwa. Tryb ten uruchamia się także w przypadku, gdy aresztowany nie posiada stałego miejsca pobytu w Polsce, a także osobie podejrzanej o dokonanie ciężkiego przestępstwa objętego surową (wysoką karą).
Tymczasowe aresztowanie to jeszcze nie wyrok ma tylko pomóc w dochodzeniu. Niestety mało kto wie, jakie prawa przysługują takim osobom, a praktyka pokazuje, że służby mundurowe często nadużywają tej niewiedzy. Dodatkowo zaraz po aresztowaniu nie trafia się do aresztu – tymczasowe zatrzymanie musi wyniknąć z wniosku policji lub prokuratury do sądu.
Jakie prawa ma tymczasowo aresztowany?
Możliwości osoby tymczasowo aresztowanej są ograniczone, jako że powodem zastosowania tego środka jest maksymalne zabezpieczenie toku prowadzonego śledztwa. To jednak nie oznacza, że nie ma on żadnych praw – choć sytuacja jest podobna do osoby obywającej karę pozbawienia wolności, nie jest to jednak to samo.
Tak więc tymczasowo osadzony ma przede wszystkim prawo do tego, by powiadomić o swoim miejscu przebywania osoby sobie najbliższe. Przyda się także pomoc adwokata po aresztowaniu (adwokat-krzyzak.pl), ponieważ każdy ma prawo do obrońcy. Jest to o tyle ważne, iż może uchronić nas przed brutalnością policji i postępowaniem wobec osób podejrzanych w sposób niewłaściwy i krzywdzący. Niestety znane są przypadki nadużywania władzy wobec tymczasowo aresztowanych, którzy później okazywali się osobami całkowicie niewinnymi i nie są to sytuacje odosobnione.
Tymczasowo aresztowana osoba ma także prawo do widzenia co najmniej jeden raz w miesiącu. Istnieje jednak możliwość niewyrażenia na to zgody przez sąd, jeżeli zaistnieje obawa utrudniania śledztwa. Dodatkowo, jeżeli okres aresztowania będzie przebiegał prawidłowo, można otrzymać dodatkowe przywileje, jak możliwość wystrojenie celi, dłuższy spacer, opcję otrzymania dodatkowej paczki żywności, częstsze udziały w zajęciach czy dłuższe widzenia. Od każdej decyzji można złożyć też zażalenie, jeżeli więc jesteśmy niewłaściwie traktowani czy są łamane nasze prawa – możemy to zgłosić.
Czego nie może tymczasowo aresztowany?
Aresztowany musi wypełnić wszystkie dokumenty, podając swoje dane, a także musi zdać wszystkie swoje rzeczy. Nie może mieć przy sobie środków łączności i innych sprzętów elektronicznych, w tym także oddać musi wszystkie dokumenty oraz inne przedmioty, które miał przy sobie. Co istotne, osoba tymczasowo aresztowana podlega także ścisłej kontroli, poprzez zatrzymywanie, cenzurę lub nadzór nad korespondencją. I tutaj też może pomóc adwokat, przesyłając listy bezpośrednio do rąk adresata, chyba że sad uzna, że istnieje zagrożenie i zarządzi inaczej.
Ile trwa tymczasowy areszt?
Dodatkowo według prawa, taki tymczasowy pobyt może trwać nie dłużej niż trzy miesiące, jednak istnieje możliwość przedłużenia, jeżeli zajdzie taka potrzeba. W uzasadnionych przypadkach areszt może zostać przedłużony do 12 miesięcy, a nawet 2 lat. Oczywiście i tutaj osoby te mają pewne możliwości działania, mianowicie, poprzez swojego pełnomocnik prawnego, można złożyć wniosek o uchylenie lub złagodzenie tymczasowego aresztowania.