Choć badania przyrodnicze i zainteresowanie człowieka przyrodą sięgają naszych początków, to termin biologia pojawił się dopiero w XIX w. za sprawą francuskiego ewolucjonisty J.B. Lamarcka oraz niemieckiego lekarza i przyrodnika G. Treviranusa. Dzieje biologii to kila różnych okresów, z których każdy przynosił nowe odkrycia i sprawiał, że stawała się ona coraz istotniejsza w naszym życiu.
• Starożytność – wszystko zaczęło się od Greków
• Średniowiecze – schyłek odkryć przyrodniczych
• Renesans – odrodzenie potęgi nauki
• Od baroku do romantyzmu – czas epokowych odkryć
• Szalona współczesna biologia
Starożytność – wszystko zaczęło się od Greków
Era starożytności to gromadzenie informacji o roślinach i zwierzętach, zainteresowanie starożytnych obejmowało głównie informacje o organizmach pożytecznych, bądź groźnych dla człowieka. Najznamienitszym przyrodoznawcą tego okresu był Arystoteles, to właśnie on zebrał najważniejsze informacje znane ówczesnym przyrodnikom. Dokonał również pierwszej klasyfikacji roślin i zwierząt , w której rozwinął zasadę współzależności budowy i funkcji poszczególnych części ciała. Arystoteles odwołuje się nieraz do swych poprzedników, którzy osiągnęli znaczny poziom wiedzy przed nim, zatem jego dzieła przyrodnicze to efekt pracy zbiorowej wielu badaczy przyrody. Oprócz Arystotelesa innym wielkim przyrodnikiem był Galen, rzymski anatom i lekarz, jeden z nielicznych prawdziwych autorytetów końca okresu starożytnego.
Średniowiecze – schyłek odkryć przyrodniczych
Niestety lata, a nawet następne stulecia, zwłaszcza średniowiecze to upadek nauk przyrodniczych. Powodem braku zainteresowania nowymi odkryciami w dziedzinie biologii były rosnące wpływy Kościoła chrześcijańskiego. Lansowane przez Kościół ideały ascezy, ucieczki od świata i pokładania nadziei w życiu pośmiertnym potęgowały wrogie nastawienie do naukowej obserwacji, która często była widziana jako sprzeciw naukom Kościoła.
Renesans – odrodzenie potęgi nauki
Ponowne zainteresowanie przyrodą i nie tylko tą nauką przypada na czasy renesansu. Okres ten wypełniały wielkie odkrycia, głownie dzięki włączeniu w badania, prócz obserwacji, eksperymentu. To właśnie renesans dał ludzkości pierwszy mikroskop, odkryto też tajemnicę pracy ludzkiego serca. A za sprawą dokonania Gutenberga, jakim było wynalezienia druku można było wydawać czasopisma naukowe, które jeszcze bardziej rozpowszechniły wiedzę i dokonania ówczesnych przyrodników.
Od baroku do romantyzmu – czas epokowych odkryć
Wiek XVIII i XIX zapisały się w historii przyrodoznawstwa jako czas rewolucyjnych odkryć, nowatorskich syntez i teorii naukowych. Okres tych dwóch stuleci to rozwój anatomii, fizjologii, embriologii, ogromny postęp medycyny, miedzy innymi dzięki wynalezieniu i opracowaniu metody szczepień ochronnych przez Ludwika Pasteur. Wśród wielkich teorii tego czasu na najwyższe uznanie zasługuje teoria ewolucji biologicznej, nazywana do dziś darwinizmem oraz dokonania Mendla, który ustalił podstawy dziedziczenia.
Szalona współczesna biologia
Współczesna nam biologia dokonuje przełomowych odkryć zwłaszcza w dziedzinie genetyki molekularnej, inżynierii genetycznej, biotechnologii, zatem to biolodzy molekularni najczęściej święcą triumfy. Ostatnie dziesięciolecia wyjaśniły choćby molekularne podłoże dziedziczenia cech. Powstały też całkiem nowe dyscypliny naukowe, jak transplantologia, czy inżynieria genetyczna.
Dzięki coraz doskonalszemu wyposażeniu technicznemu laboratoriów i wąskiej specjalizacji na nowe odkrycia nie trzeba będzie długo czekać.